Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «قدس آنلاین»
2024-04-30@00:30:52 GMT

در باب خدمت و خیانت یک مستشار

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۰۸۶۲۱

نخستین مستشار اقتصادی آمریکایی‌ها در ایران نبود.«میلسپو» اما نخستین مستشاری بود که فرصت پیدا کرد برنامه‌های مالی و اقتصادی مدنظر کشورش را درست و حسابی در ایران پیاده کند بعد از مورگان شوستر پیشینه حضور مستشاران مالی آمریکایی در ایران به دوره قاجار برمی‌گردد. چند سالی مانده به جنگ جهانی اول، وقتی هنوز اوضاع سیاسی و اقتصادی جهان روی سبیل قدرت‌ها و امپراتوری‌های اروپایی و روسیه می‌چرخید و آمریکایی‌ها سودای ابرقدرتی به سرشان نزده یا زده بود و هنوز آن را رو نکرده بودند، وزیرمختار ایران در آمریکا درخواست کرد برای سروسامان دادن به اوضاع مالی کشورمان یک کارشناس آمریکایی را به‌کار بگیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رئیس جمهور آمریکا هم «مورگان شوستر» را پیشنهاد کرد که در فیلیپین مشغول به کاربود. کارشناس آمریکایی کمتر از یک سال پس از درخواست ایران به کشورمان آمد، کارش را هم خوب شروع کرد، اما روسیه و انگلیس نگران منافعشان در ایران شدند و با دوز و کلک سیاسی، فشار به حکومت ایران و دست آخر تهدید به اشغال کشورمان، کاری کردند که نخستین مستشاراقتصادی آمریکایی یک سال بعد چمدانش را ببندد و از ایران برود. ۱۰سال بعد، اوضاع جهان پس از یک جنگ جهانی، همه‌جوره تغییر کرده بود. در ایران مشکلات فراوان مالی و اقتصادی گریبان کشور را گرفته بود و بی‌برنامگی و دخالت‌های پی‌درپی و نابجای خارجی سبب شده بود نظام یا سازمانی برای اداره اقتصاد کشور وجود نداشته باشد. دولت و نمایندگان مجلس هم از سال ۱۲۹۹ به بعد همه نابسامانی‌های مالی را به دخالت‌های همیشگی روس و انگلیس ربط می‌دادند و اصرار داشتند دولت باید برای اصلاح امور مالی و اقتصادی از کارشناسان غیرانگلیسی و غیرروسی استفاده کند. همین اصرار سبب شد رئیس‌الوزرا «قوام‌السلطنه» ۲۰مرداد ۱۳۰۱ لایحه استخدام دکتر «آرتور میلسپو» را به عنوان رئیس کل خزانه ایران در مجلس چهارم به تصویب برساند تا از ۲۷آبان ۱۳۰۱ پای مستشاران مالی آمریکایی به صورت اساسی به ایران باز شود.

به خاطر ۱۰۰هزار تومان
جهان سال۱۳۰۱ اوضاعش شبیه ۱۱ سال پیش نبود. آمریکایی‌ها هم دستشان از طرح و برنامه برای نفوذ و حضور در کشورهای دیگر جهان خالی نبود، پس بدیهی بود «میلسپو» هم آمدن و کار کردنش در ایران شبیه مورگان شوستر نباشد. دانش‌آموخته دانشگاه «جان هاپکینز» که با توپ و دست پر همراه یک هیئت ۱۴نفره از کارشناسان آمریکایی و با حقوق سالیانه ۱۵هزاردلار به ایران آمد، پیش از این چند سالی را به تدریس در دانشگاه گذرانده و بعد هم مشاور امور بازرگانی و اقتصادی وزارت خارجه کشورش شده بود. میلسپو اختیارات کامل داشت و درواقع همه‌کاره وزارت اقتصاد آن زمان کشور بود. منصفانه اگر نگاه کنیم، کارشناس آمریکایی توانست چند سال اول حضورش در ایران، خیلی با حساب و کتاب و البته آرام آرام در کنار همکاران و مشاوران ایرانی و آمریکایی‌اش به اوضاع مالی و اقتصادی و حتی اداری کشور سروسامان نسبی بدهد. اقتصاد و سیاست سنتی ایران اما پشت پرده‌ها و شاهزادگان و دُم‌کلفت‌هایی هم داشت که از روز نخست سرناسازگاری با میلسپو و اقداماتش داشتند و حاضر نبودند حتی مالیات و بدهی‌هایشان به بانک‌ها را بدهند؛ یعنی چیزی توی مایه‌های بدهکاران کلان بانکی امروز. از سال۱۳۰۴ رضاخان هم به صف مخالفان میلسپو و سخت‌گیری‌هایش پیوست و دو سال بعد که آقای مستشار از امضای سند ۱۰۰هزارتومانی هزینه سفر شاه به مشهد خودداری کرد، دستور رسید باروبندیلش را جمع کند و از ایران برود!

یک به‌علاوه ۶۰ مستشار
سال ۱۳۲۱ یعنی دوره دوم حضور میلسپو در ایران اگرچه باز هم «قوام‌السلطنه» در مصدر کار بود اما چه اوضاع سیاسی اقتصادی جهان و چه ایران از زمین تا آسمان با ۱۵سال پیش فرق کرده بود. آمریکا از قِبَل جنگ دوم جهانی، داشت برای ابرقدرت شدن آماده می‌شد، ایران در اشغال متفقین بود، رضاخان جایش را به شاه جوانی داده بود که فعلاً هیچ‌کاره بود، دولت‌های مستعجل یکی یکی جایشان را به هم می‌دادند و عقربه‌های قطب‌نمای سیاست ایران تقریباً  رو به ینگه‌دنیا و کاخ سفید ایستاده بود. در نتیجه میلسپو این بار با توپ و دست پُرتر آمد و لایحه به‌کارگیری او هم جوری تنظیم شده بود که به جز اختیارات تام در همه امور مالی و اداری کشور، در برخی مواقع به او اختیار قانون‌گذاری در حوزه کاری‌اش را هم می‌داد. نتیجه این شد که دوره دوم مستشاری آقای دکتر، به نابسامانی اوضاع اقتصادی کشور و نارضایتی مجلس و مردم افزود. در اوج گرفتاری و کمبودهای ناشی از اشغال ایران، همه هم وغم میلسپو در وهله اول تأمین نیازهای نیروهای متفقین بود. امضای قرارداد تجاری میان ایران و آمریکا در این دوره عملاً ایران را از دستیابی به درآمدهای گمرکی محروم کرد. تعداد ۶۰مستشار آمریکایی دیگر با تلاش میلسپو به ایران آمده و در مناصب حساس به کار گمارده شدند. بخشنامه‌های منع خرید و فروش آرد و گندم، اوضاع نان را برای مردم دشوارتر کرد. 
کمک‌هایی که از کمیته خاورمیانه به ایران اختصاص می‌یافت، توسط مستشاران و کارمندان آمریکایی به‌موقع دریافت نمی‌شد و معلوم نیست به کدام کشورها داده می‌شد و... . این بار به‌جز مردم، خیلی از دولتی‌ها و مجلسی‌ها هم به جمع مخالفان میلسپو پیوستند. خلاصه دی ماه ۱۳۲۳ مجلس با طرحی که مصدق آماده کرد، ۱۱ماه به میلسپو فرصت داد و او هم وعده داد به کارها سروسامان دهد. پس از ۱۱ ماه اتفاق خاصی نیفتاد و مستشار نخواست یا نتوانست به قولش وفا کند. اختیاراتش لغو شد، چمدانش را بست و با دیگر مستشارانش از ایران رفت. همه حقوقش را هم البته به‌طور کامل دریافت کرد!       خبرنگار: مجید تربت‌زاده منبع: قدس آنلاین مجید تربت‌زاده

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: مستشار نظامی مالی و اقتصادی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۰۸۶۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شوراها در خدمت‌رسانی به مردم روستاها در تراز انقلاب عمل کنند

به گزارش خبرنگار مهر، حمیدرضا محمدی فشارکی در مراسم روز شوراها ضمن تبریک روز ملی شوراها به نسخه مردم سالاری دینی امام راحل اشاره کرد و گفت: مصادیق این مردم سالاری را امروز در اصل هفتم قانون اساسی در بدست گرفتن امور مدیریت شهر توسط شوراها را به نمایندگی از مردم شاهد هستیم.

وی با بیان اینکه امیدواریم شوراهای اسلامی شهرها و روستاها امانت‌دار خوبی در رفع نیازهای مردم براساس قانون باشند، گفت: امروز شوراها مأموریت سنگینی را در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و امنیتی به عهده دارند.

سرپرست فرمانداری ویژه کاشان با بیان اینکه در عرصه امنیتی باید حد و مرزهایی داشته باشیم، تصریح کرد: وظیفه شوراها در عرصه امنیتی نیاز به نگاه جامع و اشراف کامل در این عرصه است.

محمدی فشارکی با بیان اینکه نباید نگاه‌ها در شوراها صرفاً عمرانی، سیاسی و فرهنگی گرفته باشد و لو اینکه نمره ۲۰ را گرفته در این عرصه‌ها گرفته باشند، گفت: مردم امروز از شوراهایشان در شرایط بد اقتصادی و معیشتی توقع دارند نگاه خود اتکایی و پایداری به روستاهایشان داشته باشند تا مهاجرت از روستا کمتر و بر عکس برجمعیت روستا روز بروز افزایش پیدا کند.

وی با بیان اینکه روستاها باید محیطی آرام بخش برای عموم مردم باشد تصریح کرد: شوراها در خدمت رسانی به مردم روستا باید در تراز نظام و انقلاب باشند.

کد خبر 6092202

دیگر خبرها

  • فیلم| افشاگری‌های عضو بریده منافقین در دادگاه: ۴۰۰ مستشار نظامی عراق در پادگان اشرف حضور داشتند!
  • شوراها در خدمت‌رسانی به مردم روستاها در تراز انقلاب عمل کنند
  • سناتور آمریکایی: اقدامات اسرائیل در غزه قطعا نسل‌کشی است / حمایت مالی آمریکا متوقف شود
  • دموکراسی بدون روتوش/ پلیس آمریکا زیر تیغ عدالت دانشجویی
  • بسته تأمین مالی غیر نقدی زنجیره تأمین بانک صادرات ایران در خدمت تولید است
  • بسته زنجیره تأمین بانک صادرات ایران در خدمت تولید است
  • راهنمایی مدیریت مالی بهتر در «دخل و خرج»
  • واکنش کاربران ایرانی به خیانت اردن
  • فقط ۴۵۰۰ صنف خراسان شمالی شناسه یکتا دارد
  • چرا اوضاع مالی اهل علم خوب نیست؟